انواع سکه طلا در بازار ایران شامل: سکه بهار آزادی (طرح قدیم)، سکه امامی (طرح جدید)، سکه گرمی و سکه پارسیان میشود. سکه بهار آزادی خود سه نوع دارد: سکه تمام بهار آزادی، نیم سکه بهار آزادی و ربع سکه بهار آزادی. در حال حاضر سکه بهار آزادی شناخته شده ترین نوع سکه در ایران می‌باشد.
سکه قطعه ای دایره شکل و تخت از جنس طلا است که دارای جنس وزن و عیار مشخص شده ای می‌باشد و در هر طرف خود شکل و رسم خاص خودش را دارد.
تمامی سکه های طلای موجود در بازار ایران توسط ضراب‌خانه بانک مرکزی ایران ضرب شده است. این سکه های ضرب شده به شکل بسته های صد تایی به بانک های مجاز انتقال پیدا می‌کند تا بین مردم توزیع شود.
برای آشنایی بیشتر با انواع سکه از نظر قطع سال ضرب و طرح با ما تا پایان مقاله همراه باشید.
انواع سکه طلا (سال ضرب)
دو نوع سکه طلا از نظر سال ضرب وجود دارد: سکه طرح قدیم و سکه طرح جدید. وزن و عیار این دو سکه یکی و هر دو دارای عیار ۹۰۰ در ۱۰0۰ و وزن 8/13598 گرم می‌باشند. در ادامه هر یک را به طور جداگانه بررسی می شود.
سکه طرح قدیم
سکه های طرح قدیم یا سکه بهار آزادی بین سال های ۱۳۵۸ تا ۱۳۸۶ ضرب شده اند. تشخیص این سکه ها آسان می‌باشد و تنها لازم است به شکل آن ها نگاه بی‌اندازید. در یک طرف این سکه ها نام حضرت علی(ع) و عبارت "بانک ملی ایران" درج شده و در طرف دیگر تصویر حرم امام رضا(ع) و عبارت "اولین بهار آزادی" درج شده است.
تا مدتی پیش این سکه ها مانند دیگر سکه های موجود به بازار عرضه می‌شدند اما به دلیل تقاضا کم و اختلاف قیمت سکه های طرح قدیم با سکه های طرح جدید از بازار طلای ایران کنار گذاشته شدند. سکه های ۲.۵ بهار و ۵ بهار که اکنون نایاب اند در همان سال ها ضرب شده بودند.
سکه طرح جدید
از سال ۱۳۸۶ دیگر سکه های بهار آزادی ضرب نشدند و سکه های طرح جدید و یا امامی ضرب 1386 و وارد بازار شدند. به دلیل تقاضای متفاوت بین سکه های امامی و بهارآزادی این دو سکه با قیمت های متفاوتی عرضه میشوند. بر روی سکه های طرح جدید به جای سالی که ضرب شده اند سال اولین ضرب سکه یعنی سال ۱۳۸۶ درج میشود. قیمت باقی سکه های بهار آزادی، اعم از سکه های گرمی، نیم سکه و ربع سکه تابع قیمت سکه امامی 1386 است یعنی قیمت سکه های بهار آزادی با توجه به قیمت سکه امامی 1386 تغییر می‌کند.
انواع سکه طلا (قطع)
با ما همراه باشید تا با انواع سکه از نظر قطع و وزن میزان طلای خالص قطر و عیار سکه آشنا شوید:
سکه تمام
بعد از انقلاب اسلامی در سال 1357 وزارت اقتصاد و دارایی پیشنهاد داد که به مناسبت انقلاب، ضرب سکه های طلا آغاز شود. سکه تمام بهار آزادی یکی از آن سکه ها بود که از سال ۱۳۵۸ تا سال ۱۳۷۰ ضرب و به بازار عرضه شد.
وزن سکه تمام بهار آزادی: ۸.۱۳۵۹۸ گرم
قطر سکه تمام بهار آزادی: ۲۲ میلیمتر
عیار سکه تمام بهار آزادی: ۹۰۰ در ۱۰0۰
نیم سکه
یکی دیگر از انواع سکه طلا، نیم سکه بهار آزادی است. تفاوت این سکه با سکه تمام در وزنشان می‌باشد.
وزن نیم سکه بهار آزادی: ۴.۰۶۶۵ گرم
قطر نیم سکه بهار آزادی: ۱۹ میلیمتر
عیار نیم سکه بهار آزادی: ۹۰۰ در ۱۰۰۰ .
ربع سکه
تفاوت ربع سکه با دیگر سکه ها نیز در وزن آن است.
وزن ربع سکه بهار آزادی: ۲.۰۳۲۲۵ گرم
قطر ربع سکه بهار آزادی: ۱۴ میلیمتر
عیار ربع سکه بهار آزادی: 900 در 1000 .
سکه گرمی
سکه گرمی، به سکه های یک گرمی بهار آزادی گفته میشود. ضرب این سکه ها از سال ۱۳۹۰ آغاز شده است و به همین دلیل امکان دارد که نام آن را کمتر از بقیه شنیده باشید.
با افزایش قیمت طلا در کشور، مردم دیگر قادر به خرید سکه های بهار آزادی نبودند و به همین خاطر سکه های پارسیان خریداری می‌کردند.
در نتیجه بانک مرکزی تولید سکه های یک گرمی بهار آزادی را آغاز نمود که عیار آن ها از سکه پارسیان بیشتر است و دارای بسته بندی استاندارد بانک مرکزی هستند. از همین رو سکه های یک گرمی با عیار ۲۲ که از سکه پارسیان ۱۸ عیار بیشتر است، وارد بازار شد. تاریخ ضرب سکه های گرمی بر روی آن ها درج نمی‌شود.
وزن سکه گرمی بهار آزادی: ۱.۰۱ گرم
قطر سکه گرمی بهار آزادی: ۱۳.۳ میلیمتر
عیار سکه گرمی بهار آزادی: ۲۲
سکه پارسیان
در اصل سکه های پارسیان قطعه هایی از طلا هستند که به علت شباهت آن ها به سکه های وکیوم شده، به عنوان سکه پارسیان شناخته میشوند. تنوع سکه های پارسیان از سکه های بهار آزادی بیشتر است و دارای وزن های متفاوتی هستند. در ادامه رایج ترین ویزن های سکه پارسیان که استفاده میشود را آورده ایم:
سکه های ۵۰ سوتی
- ۱۰۰ سوتی
- ۱۵۰ سوتی
- ۲۰۰ سوتی
- ۲۵۰ سوتی
- ۳۰۰ سوتی
- ۴۰۰ سوتی
- ۵۰۰ سوتی
- ۱ گرمی
- ۱.۵ گرمی
- ۲ گرمی
عیار تمامی این سکه ها ۱۸ و یا ۷۵۰ است که به همراه وزنشان بر روی وکیوم سکه درج شده. معمولا افراد از سکه های پارسیان برای هدیه دادن استفاده می‌کنند و از همین رو بسیار در بین خریداران محبوب است. در هنگام خرید سکه پارسیان دقت کنید که وزن، عیار و مشخصات کامل سکه بر روی وکیوم درج شده و دارای هولوگرام باشد.
سکه بانکی و غیر بانکی
سکه های بانکی، سکه هایی هستند که توسط دولت و بانک مرکزی یک کشور ضرب و تایید میشوند و دارای استانداردهای مشخصی از نظر وزن، شکل، و عیار هستند. این سکه ها به طور رسمی توسط دولت تضمین شده و ارزش قانونی دارند. در مقابل، سکه های غیر بانکی توسط اشخاص یا کارگاه های خصوصی تولید میشوند و ممکن است از نظر ابعاد، شکل، وزن یا عیار با سکه های بانکی تفاوت داشته باشند و تضمین شده نیستند.
به طور خلاصه، تفاوتهای اصلی بین سکه بانکی و غیر بانکی عبارتند از:
- شکل و ظاهر
سکه های بانکی دارای ظاهری مشخص و یکنواخت هستند، در حالی که سکه های غیر بانکی ممکن است در ظاهر متفاوت ارائه شوند.
- عیار
عیار سکه های بانکی دقیق و مطابق با استانداردهای بانک مرکزی است، اما سکه های غیر بانکی ممکن است عیارشان دقیق نباشد.
- وزن
وزن سکه های بانکی مطابق با استانداردهای مشخص است، اما سکه های غیر بانکی ممکن است وزنی نامشخص داشته باشند.
- بسته بندی
سکه های بانکی معمولاً دارای بسته بندی مناسب و هولوگرام هستند، در حالی که سکه های غیر بانکی ممکن است فاقد این ویژگی ها باشند.
همچنین، قیمت سکه های بانکی بر اساس عرضه و تقاضا و میزان حباب سکه تعیین میشود، در حالی که قیمت سکه های غیر بانکی ممکن است شامل اجرت ساخت کارگاه های سازنده باشد.
برای اطلاعات بیشتر مطلب تفاوت سکه بانکی و غیربانکی را بخوانید.
نتیجه گیری
انواع سکه ها می‌توانند کاربرد های متفاوتی داشته باشند، شما با توجه به نیاز های خود باید آن ها را خریداری کنید. اگر در مورد با انواع سکه طلا و یا خرید سکه سوالی دارید، در انتها مقاله سوال خود را از ما بپرسید، خوشحال میشویم بتوانیم کمکتان کنیم.
نویسنده: عاطفه لطفی
